اشعه ماورا بنفش (اشعه یووی )و آنچه باید بدانیم!
اشعه یووی ،تفریح و سرگرمی زیر نور مستقیم آفتاب در فصل های بهار و تابستان به اوج خود می رسد. و به تبع آن تماس شما با اشعه ماورا بنفش نیز افزایش می یابد.و شما باید اقدامات محافظتی برای کنترل میزان مواجهه داشته باشید.البته این محافظت صرفا محدود به زمان های ذکر شده نبوده و محافظت خود و دیگران از اشعه ماورای بنفش در طول سال موضوعی مهم و حیاتی می باشد. این محافظت در شهرهای گرمتر (مانند اهواز) از اهمیت بالاتری برخوردار می باشد.
اشعه یو وی چیست ؟
اشعه یووی شکلی از انواع اشعه غیر یونیزان با طول موجی کوتاهتر از نور مرئی می باشد که توسط خورشید و منابع مصنوعی (مانند تخت های برنزه) منتشر می شود. در حالی که برخی مزایای مفیدی همچون ایجاد ویتامین D دارد در عین حال می تواند خطراتی برای سلامتی داشته باشد. از اشعه یووی در ضد عفونی آب و مواد خوراکی، تجهیزات پزشکی و لوازم صنعتی و فیزیوتراپی و غیره می توان استفاده کرد.
منبع طبیعی اشعه ماورای بنفش برای ما
مزایای کار با اشعه یووی
برخی از منابع مصنوعی اشعه ماورای بنفش
تخت های برنزه (Tanning beds)
لامپ های بخار جیوه
برخی از چراغ های هالوژن،فلورسنت و لامپ های رشته ای
برخی از انواع لیزرها
انواع مختلف اشعه ماورا بنفش
اشعه ماورای بنفش به سه نوع اصلی تقسیم می شود.اشعه ماورای بنفش A یا (UVA) ، اشعه ماورای بنفش B یا (UVB) و اشعه ماورای بنفش C یا (UVC) که بر اساس اندازه گیری طول موج هایشان گروه بندی شده اند.اندازه گیری ها بر حسب نانومتر می باشد. (nm= 0.000000001 meters or 1×۱۰-۹ meters)
تمام UVC و بیشتر UVB توسط لایه ازن جذب می شود.بنابراین تقریبا تمام اشعه ماورا بنفش جذب شده روی زمین UVA می باشد. اشعه UVA و UVB هر دو می توانند بر روی سلامت تاثیر بگذارند.اگرچه اشعه UVA ضعیف تر از اشعه UVB می باشد عمیق تر در پوست نفوذ میکند.و از طرفی همانطور که فوقا نیز اشاره شد احتمال مواجهه با نوع اشعه نیز بیشتر می باشد.از آنجایی که اشعه UVC تماما توسط لایه ازن جذب می شود تقریبا بی خطر به حساب می آید.
مزایای اشعه مارورای بنفش
اثرات مثبت اشعه یو وی عبارتند از : تولید ویتامین D ،ویتامین ضروری برای سلامت انسان است.ویتامین D به بدن در جذب کلسیم و فسفر از غذا کمک کرده و بنابراین در استخوان سازی کمک میکند.سازمان جهانی بهداشت ۵ تا ۱۵ دقیقه و دو تا سه بار در هفته مواجهه با نو خورشید را توصیه می کند.
خطرات اشعه ماورای بنفش
سرطان پوست ناشی از اشعه ماورا بنفش خورشید و برنزه کردن داخل سالن ها melanoma
آفتاب سوختگی (Sunburn) نشانه ای از مواجهه کوتاه مدت با شدن بالا می باشد.در حالیکه پیری زودرس و سرطان پوست عوارض جانبی طولانی مدت اشعه یووی می باشند.
برخی از داروهای خوراکی و موضعی مانند آنتی بیوتیک ها،قرص های ضد بارداری،پراکسید بنزوئیل و برخی از مواد آرایشی ممکن است حساسیت پوست و چشم را به اشعه یووی را در انواع پوست ها افزایش دهند.
قرار گرفتن در معرض اشعه یووی می تواند خطر ابتلا به بیماری های چشم را ه طور چشمگیری افزایش دهذ. اگر از محافظ چشم مانند عینک های ضد آفتاب استفاده نشود. یکی از بیماری های چشم شایع آب مروارید می باشد.
مواجهه بیش از حد با اشعه ماورای بنفش می تواند منجر به مشکلات جدی سلامت ، مانند سرطان شود.سرطان پوست شایعترین سرطان در ایالات متحده است.دو نوع رایج سرطان پوست ،سرطان های سلول های پایه ای و سلولهای سنگفرشی می باشد (basal cell cancer and squamous cell cancer). به طور معمول روی سر ،صورت ،گردن،دست ها و بازوها شکل میگیرند. اغلب موارد ملانوما (melanoma) ،کشنده ترین نوع سرطان پوست به علت در معرض قرار گرفتن با اشعه ماورای بنفش می باشد.
هر کسی ممکن است دچار سرطان پوست شود اما در افرادی شایع است که :
زمان زیادی را زیر نور شدید خورشید قرار بگیرند یا آفتاب سوختگی داشته باشند.
پوست،مو و چشم های رنگی داشته باشند.
سابقه سرطان پوست در خانواده داشته باشند.
سن بالای ۵۰ سال داشته باشند.
حفاظت در برابر اشعه ماورا بنفش
توصیه : در مواجهه با نور شدید خورشید از کرم های ضد آفتاب استفاده نمایید.
زیر سایه را برای ایستادن و کار انتخاب کنید بخصوص در ساعات ظهر.
لباس های آستین کوتاه استفاده نکنید. لباس هایی که دستها و پاهای شما را بپوشانند استفاده نمایید.
کلاه لبه دار عریض که سر و گردن و صورت شما را سایه بکشد استفاده کنید.
از عینک آفتابی مرغوب که هر دو اشعه UVA و UVB را دفع کند استفاده نمایید.
از کرم ضد آفتاب با فاکتور حفاظت از خورشید (SPF) پانزده (۱۵) یا بالاتر برای محافظت در برابر اشعه UVA و UVB استفاده کنید.
مزایای کار با اشعه یووی
