کاربرد لامپ یو وی در درمان بیماریها 1

کاربرد لامپ یووی در درمان بیماریها 1

لامپ یووی ،نور درمانی (Light therapy) یا فتوتراپی (phototherapy) که به‌طور کلاسیک به عنوان هلیودرمانی (heliotherapy) نامیده می‌شد، شامل قرار گرفتن در معرض نور روز یا طول موج خاصی از نور با استفاده از لیزر، دیودهای ساطع‌کننده نور، لامپهای فلورسنت، لامپهای دیکرونیک یا لامپ‌های بسیار روشن، نور تمام-طیف، که معمولاً با دستگاه‌های مختلف کنترل می‌شود، می‌باشد. نور برای مدت زمان تجویز شده و در برخی موارد، در یک زمان خاص از روز تجویز می‌شد.

استفاده مشترک از این واژه با درمان اختلالات پوستی (عمدتاً پسوریازیساختلال خواب و برخی از اختلالات روانی همراه است. نور درمانی هدایت شده به پوست، برای درمان آکنه ولگاریس، اگزما و زردی یا یرقان نوزادان نیز استفاده می‌شود. نور درمانی که شبکیه چشم را مورد هدف قرار می‌دهد در درمان اختلالات ریتم شبانه‌روزی مانند سندرم خواب مرحله‌ای متاخر استفاده می‌شود و همچنین می‌تواند برای درمان اختلال خلقی فصلی، و با حمایت‌هایی برای اختلالات روانی غیر فصلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.

دیگر کاربردهای پزشکی نور درمانی شامل کنترل درد، تسریع بهبود زخم، رشد مو، بهبود در خواص خون و گردش خون و بیماری‌ها و اختلالات مرتبط با سینوس نیز می‌شود. بسیاری از این کابردها از درمان با لیزر کم توان و درمان با نور قرمز در محدوده ۶۲۰–۶۶۰ نانومتر استفاده می‌کنند.

لامپ یووی و تاریچه استفاده از اشعه فرابنفش

سیاری از فرهنگ‌های کهن، از جمله مردم یونان باستان، مصر باستان، و روم باستان است اشکال مختلف هلیودرمانی را استفاده کردند.مهاجران اینکا، آشوری و مهاجران نخستین آلمانی نیز خورشید را به عنوان خدای آورنده سلامتی پرستش می‌کردند. ادبیات پزشکی هند که تاریخ آن به ۱۵۰۰ پیش از میلاد برمی گردد درمانی مرکب از گیاهان با نور خورشید طبیعی را برای درمان مناطق بدون رنگدانه پوست توصیف می‌کند. درادبیات بودایی از حدود ۲۰۰ میلادی و در اسناد چینی مربوط به قرن دهم منابع مشابه وجود دارد.

پزشک فاروئی، نیلز فینسن به عنوان پدر فتوتراپی مدرن شناخته می‌شود. اولین منبع نور مصنوعی را برای این منظور، ساخت و از اختراع خود برای درمان لوپوس ولگاریس استفاده کرد. جایزه نوبل در فیزیولوژی یا پزشکی را در سال ۱۹۰۳ دریافت کرد.

از آن زمان به بعد یک آرایه بزرگ برای درمان با استفاده از نور کنترل شده توسعه یافته‌است. اگرچه درک عمده مصرف‌کنندگان از «نور درمانی» مربوط به درمان اختلال خلقی فصلی و بیماری‌های پوست مثل پسوریازیس است، کاربردهای دیگر شامل استفاده از لیزر کم توان، نور قرمز، مادون قرمز نزدیک و لامپهای ماوراء بنفش برای کنترل درد، رشد مو، درمان پوست، و تسریع بهبود زخم است.

لامپ یووی و پوست

پسوریازیس

محبوب‌ترین نوع نور درمانی، درمان پسوریازیس با UVB است. ۳ درصد جمعیت از پسوریازیس رنج می‌برند و نور درمانی UVB مؤثرترین درمان برای پسوریازیس می‌باشد. یکی از ویژگی‌های پسوریازیس التهاب موضعی با واسطه سیستم ایمنی است. اشعه ماوراء بنفش برای سرکوب سیستم ایمنی بدن و کاهش پاسخ‌های التهابی شناخته شده‌است.

در نور درمانی برای بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس از امواج نور (UV – A با طول موج ۳۱۵–۴۰۰ نانومتر) UV – B (طول موج ۲۸۰–۳۱۵ نانومتر) استفاده می‌شود. UV – A، در ترکیب با تجویز دارو به صورت خوراکی، به عنوان درمان PUVA شناخته شده‌است.

آکنه ولگاریس

نور خورشید برای بهبود آکنه از دیرباز شناخته شده بود، و تصور می‌شد این امر باید به دلیل اثرات ضد باکتری و سایر اثرات مربوط به طیف ماوراء بنفش باشد که نمی‌تواند به عنوان یک درمان طولانی مدت به دلیل احتمال آسیب پوست استفاده شود.

مشخص شد که قسمتی از نور بنفش قابل رویت موجود در نور آفتاب (در محدوده ۴۱۵–۴۳۰ نانومتر) پورفیرین (کوپروپورفیرین ۳) را در آکنه پروپیونی باکتریوم فعال می‌کند که سبب آسیب رساندن و در نهایت کشته شدن باکتری‌ها توسط آزادسازی اکسیژن فعال می‌گردد. در مجموع ۳۲۰ ژول بر سانتی‌متر مربع نور در این محدوده سبب می‌شود باکتری‌ها به صورت غیر زنده در آیند.

از آنجا که پورفیرین‌های اندکی به‌طور طبیعی در پوست یافت می‌شود، معتقدند این درمان به جز در بیماران پورفیریا بی‌خطر است. [۵] اگر چه با توجه به مواد شیمیایی حساس به نور در شبکیه، حفاظت از چشم صورت می‌گیرد. این نور معمولاً توسط LEDs فراتابان ایجاد می‌شود. این شیوه درمان توسط FDA برای برخی از سیستم‌های امواج نوری تأیید شده‌است.

به‌طور کلی بهبود متوسط ۷۶ درصد برای ۸۰ ٪ از بیماران طی سه ماه رخ می‌دهد؛ اکثر مطالعات نشان می‌دهد که این شیوه درمان بهتر از بنزوئیل پراکسید است و به مراتب بهتر تحمل می‌شود. با این حال، حدود ۱۰ درصد از افراد تحت این درمان شاهد هیچ بهبودی نمی‌باشند.

سایر بیماری‌های پوستی

فتوتراپی در درمان اگزما، درماتیت اتوپیک، بثورات نوری پلی مورفیک، ویتیلیگو، لیکن پلان و مایکوزیس فونگوئیدز می‌تواند مؤثر باشد.

برنزه شدن با لامپ یووی

برنزه شدن در نتیجه اثرات دو طیف مختلف از اشعه ماوراء بنفش ایجاد می‌شود: UV – A و UV – B.

بهبود زخم

برای بهبود زخم‌ها، درمان با امواج نوری سرخ پیشنهاد شده‌است. پزشکان در حال بررسی این امر هستند که چگونه این تکنولوژی نوری خاص به التیام زخم‌های دیر التیام یابنده، مانند زخمهای پوستی دیابتی، سوختگی‌های جدی و زخم دهانی شدید ناشی از شیمی درمانی و اشعه کمک می‌کند.

این پروژه شامل آزمایشگاه و مطالعات کارآزمایی انسانی، مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا و تحت حمایت مالی قرارداد پژوهش نوآورانه تجارت کوچک ناسا از طریق بخش انتقال فناوری در مرکز پروازهای فضایی مارشال در هانتسویل متعلق به ناسا¹، آلا، می‌باشد.

 

فهرست مطالب